Bilgiler > Led lamba sağlığa zararlı mı?
Led lamba sağlığa zararlı mı?
LED Lambalar Çevre için harika, Ancak Sağlığımız için Kötü mü?
Avrupa Birliği geçtiğimiz günlerde halkı LED lambalara geçmeye ikna etmek için halojen ampullerin kullanımını yasakladı. Buna bir çok kişinin karşı çıkması olası bile değil.
Sonuçta piyasada bir çok farklı lamba var. Bazıları beyaz sıcak bir filaman (halojen gibi akkor lambalar) ile bir miktar ışık üretir; bazıları bir gazdan (floresan lambalar gibi) elektriksel bir deşarj ile; bazıları ise yarı iletkenler (LED'ler) boyunca elektronların geçişi yöntemlerini kullanır.
LED'ler düşük voltajlı aygıtlardır ve verdikleri ışık, lambanın kendisinde saklı olan devrelere bağlıdır. LED ihtiyacı olan düşük voltajı sağlamak için alternatif akımı değiştirir. Bazı elektronik devreler, besleme voltajındaki değişiklikleri azaltmak için yetersiz hale gelebilir ve bu işlem aydınlatmayı titreşimli ışık haline getirebilir.
Bazı LED'lerde bu titreşimin boyutu oldukça yüksek iken, bazıları daha az titreşiyor.Elbette hiç titreşime sebep olmayanlarda var. İnsanlar LED'leri aldıklarında, titreşimin bir lambadan diğerine ne kadar değiştiğini fark etmeyebilir. Aslında her şey gizli devrelere bağlıdır.
LED'ler daha fazla enerji tasarrufludur ve elektrik üretiminden kaynaklanan karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik taahhütlere yardımcı olabilir ki bu doğrudur.
Ancak titreme sorunu, floresan aydınlatması durumunda olduğu gibi bir sağlık problemi yaratmış olduğu kanıtlanmıştır.
Halojen lambalar daha az titreşimlidir ve filaman beyaz ısınır ve elektrik beslemesi boyunca ışığı korur.
Titreşmenin sağlık riskleri – LED Lambalar Sağlımız için Kötü
Flicker – titreme sağlığınız için kötü olabilir. Göremediğiniz kadar hızlı olsa bile; baş ağrısına ve göz yorgunluğuna neden olabilir ve göz hareketlerinin kontrolünü olumsuz yönde etkileyebilir. Çoğu lamba parlak ve sönük bir ışık arasında titrerken;LED'lerden gelen titreme hemen hemen parlak ve siyah arasında sürekli değişir.
LED'lerin üzerindeki bir göz hareketi ışıkların izi olarak ortaya çıkan bu renk bulanıklığını üretebilir. Bunu en çok araçların LED arka stop lambalarında yaşayabilirsiniz.
Bulanık Görüntü izi, bakışları bir noktadan diğerine değiştirdiğinizde saniyede 700 dereceye kadar yükseldiği için; gözlerin çok hızlı hareket etmesinden kaynaklanır. Essex Üniversitesi'nde araştırmacı olarak çalışan Emily Brown ve ben bazen lamba saniyede 10.000 kez yüksek frekanslarda titreyerek görülebildiğini gösterdim.
Bu frekansın üzerinde, lambanın retinal görüntüsü çok küçük olsa bile, modelin görülmesi çok incedir. Lamba saniyede 600-1,000 kez yanıp sönerken en çok görülebilir durumdadır ve bu göz için tahriş edici olabilir.
100 Saniyelik Titreşimin Bile Baş Ağrısına Neden Olduğu Kanıtlanmıştı!
Bilindiği gibi bilim adamları 1989 yılında, floresan aydınlatmayı kontrol etmek için kullanılan manyetik balastın, görmediğiniz ama baş ağrısına ve göz yorgunluğuna neden olan 100 saniyelik bir titreşime sahip olduğunu keşfetmişti. Daha verimli elektronik balastlar daha sonra piyasaya sunuldu ve şimdi sıradanlar – ve daha sağlıklılar çünkü manyetik balastlarla aynı şekilde titreşime neden olmazlar.
Elektronik balastların satışını arttırmak için, 1990'ların başında manyetik balastlar yasaklandıysa da bir çok yerde hala bunların kullanımının yüksek olduğu ve özellikle çocuklarda ciddi baş ağrısına yol açtığını biliyoruz.
Floresan aydınlatma için manyetik balastların yasaklanması sağlık ve enerji verimliliği için iyi bir fikir olurdu. Halojen Lambaları kullanmak aydınlatmayı daha verimli hale getirebilir. En azından LED'lerdeki bu yanıp sönme – titreşim problemi için sağlık açısından sıkıntı yaratmasına engel bir çözüm bulunana kadar.
Titremeyen LED'ler aslında çok pahalı da değil
Titreşim yapan led lambalar yapmayanlara yakın bir fiyatla satılıyor. Belki de bu lambalara saniyede ne kadar titreşim ürettiği de yazılmalı. Aksi halde bazı devreler diğerlerine göre daha iyi tasarlanmış olsa da; satın almaya devam ettiğimiz LED lambasının titremeye devam edip etmeyeceğini bilmek mümkün değildir.
Bazı LED Lambaların en kötü floresan lambadan bile daha fazla titreşime sahip olabileceğini unutmayın!
AB'nin gıdalar için olduğu gibi LED'ler için bir ürün markalama sistemi belirtmesi yararlı olacaktır. Ürün işaretlemesi, sağlık tehlikesi olduğu bilinen titreme türlerine daha fazla ağırlık verecektir. Halojen lambalar kadar iyi ışık veren LED lambalar satın almadıkça söz konusu yasak sadece tüketicileri karanlıkta bırakmaya yarayacak.
LED Lambalar Sağlımız için Kötü Sonuçlar Doğurabileceğini Artık Biliyoruz
***