Uzupis Cumhuriyeti
sıradan anayasalardan çok farklı bir içeriğe sahip olan uzupis cumhuriyeti anayasası'dır.
anayasa metnine geçmeden önce uzupis hakkında küçük bilgiler verelim. sovyetler döneminde harap edilmiş olan uzupis, litvanya'nın başkenti vilnius'un içinde bağımsızlığını ilan etmiş 100 dönümlük bir bölgedir. 11 kişilik ordusu var. 1 nisan kuruluş yıldönümleri. 1994 yılında bir grup insan "biz artık nehrin bu tarafında yaşıyoruz" deyip bağımsızlığını ilan etmişler. zaten uzupis kelimesi litvanya dilinde "nehrin karşı tarafı" anlamına geliyor. litvanya'dan ayrı bayrakları, ayrı cumhurbaşkanı ve hatta elçilikleri var. nüfusunun neredeyse hepsi sanatçılardan oluşuyor. cumhurbaşkanı ve 11 asker de sanatçı. ironik, komik ve gayrı resmi cumhuriyet olarak da tanımlanıyor. aşağıya yapıştırdığım anayasa metni 6 dile çevrilip meydanında asılmış. bu dillerden biri de türkçe
41 maddelik uzupis anayasası şöyle:
1. herkesin vilnele nehri'nin yanında yaşamaya hakkı olduğu gibi vilnele nehri'nin de herkesin yanından akmaya hakkı vardır.
2. herkesin sıcak suya, kışın ısınmaya ve başını sokacak bir yere sahip olmaya hakkı vardır.
3. herkesin ölmeye hakkı vardır; fakat bu bir zorunluluk değildir.
4. herkesin hata yapma hakkı vardır.
5. herkesin bireysellik hakkı vardır.
6. herkesin sevmeye hakkı vardır.
7. herkesin sevilmemeye hakkı vardır; fakat bu zorunlu değildir.
8. herkesin bilinen veya ünlü biri olmama hakkı vardır.
9. herkes aylaklık yapma hakkına sahiptir.
10. herkes bir kediyi sevme ve ona bakma hakkına sahiptir.
11. herkesin bir diğerinin ölümüne kadar bir köpeğe bakma hakkı vardır.
12. bir köpeğin köpek olmaya hakkı vardır.
13. kedi sahibini sevmek zorunda değildir, ancak zor zamanlarda sahibine yardım etmelidir.
14. insan bazen görevlerinin farkında olmama hakkına sahiptir.
15. herkesin tereddütte olma hakkı vardır; fakat bu o kişinin görevi değildir.
16. herkesin mutlu olmaya hakkı vardır.
17. herkesin mutsuz olmaya hakkı vardır.
18. herkes sessiz kalma hakkına sahiptir.
19. herkes bir şeye inanma hakkına sahiptir.
20. kimsenin şiddete başvurma hakkı yoktur.
21. herkesin kendi acizliğinin ve muhteşemliğinin farkına varma hakkı vardır.
22. herkes sonsuzluğa karşı gelme hakkı vardır.
23. herkes anlama hakkına sahiptir.
24. herkes hiçbir şey anlamama hakkına sahiptir.
25. herkesin birden fazla milliyete tabi olma hakkı vardır.
26. herkesin kendi doğum gününü kutlama ya da kutlamama hakkı vardır.
27. herkes kendi adını hatırlamalıdır.
28. herkes sahip olduklarını paylaşabilir.
29. kimse sahip olmadığını paylaşamaz.
30. herkesin erkek-kız kardeşi ve anne-babası olmasına hakkı vardır.
31. herkes bağımsız olma yetisine sahiptir.
32. herkes kendi özgürlüğünden sorumludur.
33. herkesin ağlamaya hakkı vardır.
34. herkesin yanlış anlaşılmaya hakkı vardır.
35. kimsenin başka birisini suçlu göstermeye hakkı yoktur.
36. herkesin kendine özel olma hakkı vardır.
37. herkes hiçbir hakka sahip olmama hakkına sahiptir.
38. herkesin korkusuz olmaya hakkı vardır.
39. yenilme.
40. kavgaya karşılık verme.
41. teslim olma.
***